Als mens zijn we geneigd om onze eigen ervaringen en verwachtingen te projecteren op anderen. Dat zorgt ervoor dat een extravert meer extravert gedrag verwacht van anderen en omgekeerd. Het levert ook veel onbegrip op. Hoe ga je hier nu precies mee om?

Een paar weken geleden kreeg ik een mailtje van een registeraccountant. Het was hem opgevallen dat er bij de examinering van de opleiding tot registeraccountant maar weinig rekening werd gehouden met het introverte karakter van een kandidaat. Met zijn goedkeuring deel ik deze casus hieronder:

"Een van mijn collega’s volgt de opleiding tot registeraccountant. Ze is verschrikkelijk goed in haar werk en haar introverte karakter zit daarbij ook helemaal niet (meer) in de weg. Een mooi voorbeeld is dat ze zelf probleemloos een dossier verdedigde bij een externe review die door een registeraccountant met meer dan 20 jaar ervaring werd gedaan. Ik weet dat ze dat kan, en het is dan ook wel uniek dat ik dit aan een assistent toevertrouw.

In de opleiding ligt dat anders, met als dieptepunt dat ze na een mondeling examen de feedback kreeg dat 'ik de kennis wel had, dus dat extra studeren geen zin had, maar dat ik sneller moet antwoorden.' Ik heb dit bij de opleiding aangekaart en gevraagd of er bij (de training van) examinatoren wel aandacht wordt besteed aan persoonlijkheidskenmerken van studenten, waaronder het verschil tussen introvert en extravert. Reactie was dat 'al veel aandacht was geschonken aan social talk door bijvoorbeeld 5 minuten verplicht chit chat toe te voegen.'

Persoonlijk heb ik als introvert chit chat nooit echt als toegevoegde waarde ervaren in zo’n setting en ik vraag me af of introverten daar nu echt mee geholpen worden. Die reactie wekte bij mij dan ook vooral de indruk dat er totaal geen echte aandacht is voor de verschillen tussen introvert en extravert in zo’n examen-setting en dit voor een onnodige extra drempel zorgt voor de introverte examenkandidaat."

Affiniteitsbias

De situatie hierboven is een goed voorbeeld van de zogeheten affiniteitsbias: we geven er de voorkeur aan om ons te omringen met mensen die op ons lijken. Lijken ze niet op ons, dan vinden we dat vreemd omdat we ons eigen gedrag ook op anderen projecteren. Een extravert begrijpt daardoor een introvert niet en een introvert een extravert niet. De extravert vindt de introvert 'te traag' of 'niet ad rem genoeg', terwijl de introvert de extravert 'te kort door de bocht' of 'dominant' vindt.

Wat hier eigenlijk gebeurt, is dat beide partijen te weinig rekening houden met elkaars natuurlijke voorkeur. Een examinator die een meer introverte kandidaat aanspoort om sneller te antwoorden, mist de kennis over het verschil in hersenwerking bij introverten en extraverten. En ook de verwachting dat chit chat op prijs wordt gesteld is een meer extraverte verwachting: introverten hebben liever een diep gesprek, dan een gesprek over koetjes en kalfjes. 

Openstaan

Andersom moet je er natuurlijk ook als introvert voor waken dat je de extravert niet afschrijft vanwege meer extravert gedrag. Het is de kunst om open te staan voor de ander zoals diegene is en daar niet over te oordelen. Probeer naar de positieve kanten te kijken en zie irritaties als een uitnodiging om te kijken naar wat dat eigenlijk zegt over jou.

Stoor je je bijvoorbeeld aan dominant gedrag, dan is jouw uitdaging waarschijnlijk om toch iets meer ruimte te nemen. En vind je oppervlakkigheid vervelend, dan zou jij er misschien voor moeten waken dat je jezelf niet verliest in de veelheid aan informatie die bij diepgang hoort.

Wederzijds begrip is hier het toverwoord. Voor de examinatoren, om niet te oordelen over de introverte trekken van de kandidaat. Maar ook voor de introverte kandidaat, die de examinatoren best mag wijzen op een verschil in persoonlijkheid. Vaak gebeurt zoiets namelijk niet bewust en kan het dus zeker helpen om hier het gesprek over aan te gaan.

Heb je ook een casus om hier te belichten? Neem gerust contact met me op.