Heb je je ooit afgevraagd hoe verschillen in persoonlijkheid van invloed kunnen zijn op hoe betrokken mensen zijn bij hun werk? Uit recent onderzoek blijkt dat er twee persoonlijkheidskenmerken zijn die daar met name invloed op hebben. Introversie hoort daar niet bij.

Eerlijkheid, extraversie, vriendelijkheid en plichtsgetrouwheid: je zou denken dat deze eigenschappen invloed hebben op hoe gemotiveerd en betrokken mensen zijn bij hun werk. Maar verrassend genoeg blijkt uit nieuw onderzoek dat deze specifieke kenmerken niet zozeer bepalen hoe enthousiast mensen zijn over hun werk. Andere factoren spelen namelijk een grotere rol.

Hoogleraren Kimberley Breevaart en Jan Luca Pletzer van de Erasmus Universiteit in Rotterdam ondervroegen 145 leiders en 139 ondergeschikten over hun persoonlijkheid en werkbetrokkenheid. Daarvan hielden ze 130 bruikbare koppels over die gemiddeld zo'n 4,5 jaar samenwerkten. Hiervoor gebruikten zij de Hexaco-vragenlijst, een nieuwere en uitgebreidere variant van de welbekende Big Five. 

De onderzoekers ontdekten dat er twee persoonlijkheidskenmerken zijn die verband houden met werkbetrokkenheid. Ten eerste is emotionaliteit van belang. Wat blijkt uit het onderzoek is dat het eigenlijk niet uitmaakt of jij of je baas meer open bent over emoties. In beide gevallen ben je meer betrokken bij je werk. Dit is best verrassend, want je zou denken dat je beter zou presteren als je dezelfde emotionele kenmerken deelt met je leidinggevende. Maar blijkbaar is het juist de variatie in emotionele expressie die mensen motiveert.

Openheid voor ervaringen 

Een tweede belangrijke factor is openheid voor ervaringen. Als jij graag nieuwe dingen uitprobeert en je leidinggevende is meer conservatief, heeft dit verschil invloed op hoe betrokken je bent bij je werk. Hetzelfde geldt als jij juist minder openstaat voor nieuwe ervaringen dan je leidinggevende. In beide gevallen ben je minder betrokken bij je werk. Dit suggereert dat wanneer je grote verschillen hebt in openheid voor nieuwe ervaringen met je leidinggevende, je je minder verbonden voelt met je taken en doelen op het werk.

Al deze inzichten zijn samengebracht in een model dat de interactie tussen verschillende persoonlijkheidskenmerken onderzoekt. Dit model legt uit dat ongeveer 28,7% van de variatie in betrokkenheid bij het werk wordt verklaard door de gezamenlijke invloed van deze kenmerken. Met andere woorden: het gaat er niet alleen om of jij of je leidinggevende bepaalde eigenschappen heeft, maar ook om hoe deze eigenschappen elkaar beïnvloeden.

Dit onderzoek werpt een nieuw licht op hoe persoonlijkheidsverschillen tussen leiders en volgers de betrokkenheid bij het werk kunnen beïnvloeden. Het blijkt dat het niet zozeer gaat om specifieke kenmerken, maar om de manier waarop deze kenmerken tussen leiders en volgers variëren. Juist de verschillen in emotionele expressie en openheid voor ervaringen kunnen onze motivatie en betrokkenheid beïnvloeden. Dus de volgende keer dat je merkt dat jij en je baas een beetje anders zijn, onthoud dan dat die verschillen misschien wel kunnen bijdragen aan een grotere betrokkenheid bij je werk.