Vorige
Over de auteur
- Karolien Koolhof is coach voor introverten en hoogbegaafden
- Auteur van het boek Introvert Leiderschap
- Contact
psychologische flexibiliteit ACT introversie hoogbegaafdheid
Psychologische flexibiliteit: omgaan met wat je niet plant
Karolien Koolhof •
We plannen onze vakanties vaak tot in de puntjes. Mooie plekken, lekker eten, fijne slaapplekken. Maar wat doe je als het anders loopt? Mijn laatste vakantie was daar een perfecte (nou ja, pittige) oefening in. Een gebroken tentstok, een muggenplaag, onweer in een boomhut en slecht weer in de bergen. Niet bepaald het plaatje uit een reisbrochure. Maar juist in die situaties kreeg ik de kans om te oefenen in psychologische flexibiliteit. Ik leg je graag uit wat dat is.
Psychologische flexibiliteit is het vermogen om mee te bewegen met wat er gebeurt, zonder je waarden en jezelf kwijt te raken. Het betekent dat je accepteert wat je niet kunt veranderen, je energie richt op wat wél kan en je keuzes baseert op wat belangrijk voor je is, in plaats van op wat “zou moeten”. Het is geen aangeboren talent, maar een vaardigheid die je kunt trainen en vakantie biedt daar verrassend veel kansen voor.
Erken je eerste reactie
Toen de tentstok brak en het doek scheurde, voelde ik vooral frustratie. En dat is oké. Psychologische flexibiliteit betekent niet dat je meteen zen bent. Jouw oefening: sta jezelf toe om je eerste emotie te voelen, zonder jezelf te veroordelen. Benoem het: “Ik baal. Dit is niet wat ik wilde.” Pas daarna kijk je naar je volgende stap.
Kies je focus
In dat appartement zonder airco, met alleen muggenspray tegen een plaag aan muggen, kon ik kiezen: mijn aandacht geven aan de irritatie, of zoeken naar iets dat het draaglijker maakte. Jouw oefening: vraag jezelf af: “Wat helpt me nu het meest?” Soms is dat een praktische aanpassing (lange mouwen), soms een mentale (je aandacht verleggen naar iets prettigs).
Wees bereid om je plan los te laten
Die boomhut leek een droom, tot het begon te onweren. Uiteindelijk weken we uit naar een huisje, omdat veiligheid voorop stond. Jouw oefening: wees niet bang om je plan aan te passen als de omstandigheden veranderen. Vasthouden aan je oorspronkelijke idee kost vaak meer energie dan loslaten.
Zorg voor jezelf, ook als dat voelt als “opgeven”
In de bergen besloten we twee dagen eerder naar huis te gaan. Niet omdat we niets meer aandurfden, maar omdat we voelden dat dit beter was voor onze energie en stemming. Jouw oefening: vraag jezelf af: “Wat heb ik nu echt nodig?” en handel daarnaar, ook als het afwijkt van wat je had bedacht.
Blijf bij je waarden
Door alles heen bleef ik terugkomen bij wat voor mij belangrijk was: samen zijn met mijn gezin, buiten zijn, tijd voor elkaar hebben. Jouw oefening: bepaal wat jouw waarden zijn en laat ze je richting geven, vooral als het tegenzit.
Psychologische flexibiliteit maakt je vakantie niet per se makkelijker, maar wel betekenisvoller. Het helpt je ook buiten vakanties: in je werk, relaties, of als het leven een onverwachte wending neemt.
In mijn nieuwste podcast-aflevering deel ik mijn hele vakantieverhaal én vertel ik meer over hoe je deze vaardigheid traint. Luister hier
