Over de auteur
- Karolien Koolhof is coach voor introverten en hoogbegaafden
- Auteur van het boek Introvert Leiderschap
- Contact
Kerst nodigt uit tot samenzijn. Tot gesprekken, gezelligheid, samen aan tafel. En voor veel mensen is dat fijn. Tegelijkertijd is kerst ook een periode van veel: veel geluid, veel indrukken, veel verwachtingen. Voor introverte en hoogbegaafde mensen kan dat behoorlijk intens zijn.
Dat heeft niets te maken met ongezelligheid. En ook niet met gebrek aan betrokkenheid. Het heeft alles te maken met hoe hun brein informatie verwerkt.
Introversie draait om prikkelverwerking. Onderzoek laat al decennialang zien dat introverte mensen van nature een hogere interne activatie hebben. Hun brein staat niet pas ‘aan’ bij externe prikkels, het is dat vaak al. Nieuwe informatie komt daardoor harder binnen en wordt diepgaand verwerkt.
Bij hoogbegaafdheid speelt dat nog sterker. Niet alleen de hoeveelheid prikkels, maar ook de betekenis ervan wordt intens ervaren. Gesprekken, sfeer, onderlinge dynamiek, herinneringen: alles wordt meegenomen. Dat is een kracht, maar het maakt ook kwetsbaar voor overbelasting.
Juist in een periode als kerst, waarin veel samenkomt.
De feestdagen zijn meer dan lichtjes en diners. Ze nodigen uit tot terugkijken en herinneren. Tot voelen wat er is en wat er misschien ontbreekt.
Voor wie dit jaar iets of iemand mist, ligt er onder de oppervlakte vaak een extra laag. Die hoeft niet altijd benoemd te worden om aanwezig te zijn.
Juist dan vraagt je systeem om rust. Om momenten zonder input, zonder gesprek, zonder rol. Niet om je af te sluiten, maar om weer te kunnen landen.
Voor veel introverte en hoogbegaafde mensen is stilte geen leegte, maar herstel. In rust krijgt het brein de kans om te verwerken, te integreren en te reguleren. Dat is geen luxe of zwakte, maar een noodzakelijke voorwaarde om aanwezig te kunnen blijven bij jezelf én bij anderen.
Stilte betekent niet dat je je terugtrekt uit verbinding. Het betekent dat je zorgt voor de bedding waarin verbinding mogelijk blijft.
Zachte, kleine aanpassingen kunnen al veel verschil maken:
Plan bewust herstelmomenten
Niet pas als je leeg bent, maar vooraf. Even alleen zijn, een wandeling, muziek, of gewoon niets.
Verlaag sociale verwachtingen
Je hoeft niet overal bij te zijn, niet overal iets van te vinden, en niet altijd ‘aan’ te staan.
Normaliseer pauzes
Even naar buiten, even stilte, even weg van het gesprek. Dat is geen afzondering, maar zelfregulatie.
Maak ruimte voor wat er is
Als kerst dit jaar anders voelt, hoeft dat niet opgelost te worden. Soms is erkennen genoeg.
Luister naar je lichaam
Vermoeidheid, prikkelbaarheid of onrust zijn geen tekenen dat je faalt, maar signalen dat je systeem iets nodig heeft.
In een wereld die vooral waarde hecht aan zichtbaar meedoen, is kiezen voor rust soms spannend. Toch is het voor veel introverte en hoogbegaafde mensen precies dát wat nodig is om trouw te blijven aan zichzelf.
Voor mij betekent deze kerst iets langzamer gaan. Vaker de stilte opzoeken. Niet omdat ik me afsluit, maar omdat ik wil blijven voelen wat er is en wat er dit jaar anders is. Misschien is dat wel het meest eerlijke wat ik mezelf kan geven: ruimte, zonder haast, precies op mijn eigen tempo.