hoogbegaafdheid hoogbegaafd

Wat zes jaar werken met hoogbegaafdheid mij leerde

Karolien Koolhof
Wat zes jaar werken met hoogbegaafdheid mij leerde

Als iemand me zes jaar geleden had verteld waar ik nu zou staan, had ik waarschijnlijk ongelovig mijn hoofd geschud. Een eigen praktijk die volledig draait om introversie en hoogbegaafdheid? Lezingen, trainingen en gesprekken met zoveel verschillende mensen? Dat had ik niet durven voorspellen. Toch voelt het nu als vanzelfsprekend. Alsof ik eindelijk op een plek terecht ben gekomen die altijd al in mij aanwezig was, maar die ik nog niet eerder durfde in te nemen.

Hoogbegaafdheid liep daarbij als een rode draad door mijn eigen verhaal én door de verhalen van de mensen die ik de afgelopen jaren mocht begeleiden. Het is een thema dat me blijft raken, omdat het zo vaak anders uitpakt dan mensen van tevoren denken.

Hoogbegaafdheid roept bij veel mensen nog steeds vooral beelden op van uitzonderlijke prestaties: kinderen die moeiteloos door school heen vliegen, volwassenen die carrière maken zonder ooit te struikelen. Maar dat is slechts een heel klein deel van het verhaal.

Wat ik in zes jaar Quiet Quality keer op keer heb gezien, is dat hoogbegaafdheid in de praktijk veel complexer is. Het gaat niet per se over wat je kunt, maar vooral over hoe je denkt, voelt en ervaart. Over de intensiteit waarmee je de wereld tegemoet treedt, de snelheid waarmee je verbanden legt, de nieuwsgierigheid die nooit stilstaat. En ook: over de kwetsbaarheid die daar vaak hand in hand mee gaat.

Herkenning

Die complexiteit herken ik ook in mezelf. Mijn eigen hoogbegaafdheid heeft me veel gebracht: creativiteit, originaliteit, het vermogen om razendsnel schakels te zien die voor anderen verborgen blijven. Maar het was niet altijd makkelijk om dat stuk van mezelf te omarmen.

Lange tijd vroeg ik me af of ik wel genoeg was. Of mijn ideeën niet te vreemd waren. Of ik niet beter gewoon de gebaande paden kon volgen, net zoals anderen dat leken te doen. Toen ik zes jaar geleden begon met Quiet Quality, waren die twijfels nog niet verdwenen. Maar ik voelde wel dat het tijd was om ze niet meer leidend te laten zijn.

Spiegel

In de jaren die volgden, heb ik honderden gesprekken gevoerd. Met mensen die vaak dezelfde twijfels kenden als ik. Zij herkenden zich niet in het standaardplaatje van de succesvolle hoogbegaafde. Integendeel: ze voelden zich soms juist klein, gevangen in een gouden kooi van zekerheid zonder voldoening, of worstelend met perfectionisme dat hen steeds tegenhield.

En tegelijk zag ik bij hen ook datgene wat ik zo waardeer in hoogbegaafdheid: de diepgang, de originaliteit, het lef om door te vragen waar anderen stoppen. Die kwaliteiten waren vaak niet het eerste dat zij zelf zagen, maar ze waren er wel. Het raakte me telkens opnieuw hoe mensen zichzelf konden openen en hoe zichtbaar hun kracht werd zodra er ruimte kwam voor hun échte verhaal.

Wat ik niet had verwacht toen ik begon: dat mijn cliënten mij net zo goed een spiegel zouden voorhouden. Door hun verhalen leerde ik mijn eigen hoogbegaafdheid beter begrijpen en waarderen. Waar ik mezelf eerst vaak bekritiseerde, kon ik gaandeweg ook de waarde gaan zien van hoe ik denk en voel.

Patronen

Een van de grootste inzichten die ik in zes jaar heb opgedaan, is dat er veel patronen zijn die steeds terugkomen bij hoogbegaafden.

 

  • Het gevoel anders te zijn en niet altijd begrepen te worden.
  • De neiging om jezelf kleiner te maken, omdat je bang bent te veel of te intens te zijn.
  • Het worstelen met perfectionisme en impostergevoelens.
  • En tegelijk de enorme drive om betekenis te geven, bij te dragen en te groeien.

 

Deze thema’s zijn vaak zo herkenbaar dat het een soort van rust brengt als je er openlijk over spreekt met coachees. "Dus ik ben niet de enige," zeggen ze dan. Dat moment van (h)erkenning is misschien wel de kern van mijn werk: laten zien dat je niet raar of afwijkend bent, maar dat er juist veel kracht schuilgaat in wie je bent.

Kracht

Wat ik zelf heb geleerd, is dat het niet gaat om het wegwerken van die twijfels of gevoeligheden. Ze horen erbij. Hoogbegaafdheid betekent vaak ook dat je meer ziet, meer voelt en dieper nadenkt. Dat kan lastig zijn, maar het is ook precies waar de waarde ligt.

In mijn werk probeer ik ruimte te maken voor beide kanten: de worsteling én de kracht. Dat doe ik niet alleen voor mijn cliënten, maar ook voor mezelf. Want hoe meer ik dit werk doe, hoe meer ik merk dat het proces wederkerig is. Ik leer minstens zoveel van mijn cliënten als zij van mij.

Als ik terugkijk op zes jaar Quiet Quality, zie ik niet alleen de stappen die mijn bedrijf heeft gezet, maar ook mijn eigen ontwikkeling. Van iemand die zichzelf nog vaak klein hield, naar iemand die haar plek meer durft te nemen. Van twijfel naar vertrouwen, al blijft dat natuurlijk nooit een rechte lijn.

Hoogbegaafdheid is voor mij steeds minder een etiket geworden en steeds meer een uitnodiging. Een uitnodiging om jezelf te laten zien zoals je bent, met alle intensiteit, creativiteit en gevoeligheid die daarbij horen.

Zichtbaar

Zes jaar voelt als een mijlpaal, maar ook als een tussenstation. Er is nog zoveel te ontdekken, te schrijven en te delen. Mijn wens voor de komende jaren is om hoogbegaafdheid nog meer zichtbaar te maken op plekken waar het nu vaak onzichtbaar blijft: op de werkvloer, in teams, in leiderschap.

En misschien nog wel belangrijker: om mensen zelf te laten ervaren dat er niets mis is met wie ze zijn. Dat hun kracht vaak dichterbij ligt dan ze denken.

Wat ik boven alles voel, is dankbaarheid. Voor de mensen die mij hun verhaal hebben toevertrouwd. Voor de gesprekken die mij raakten, uitdaagden en lieten groeien. Voor het vertrouwen dat ik zes jaar geleden voelde om dit pad te kiezen, ook al wist ik niet precies waar het naartoe zou gaan.

Hoogbegaafdheid is geen rechte weg, geen verhaal van alleen maar succes. Het is een reis vol vragen, intensiteit en soms ook onzekerheid. Maar het is ook een bron van schoonheid, creativiteit en betekenis. En precies dát maakt het zo waardevol voor mijn cliënten én voor mezelf.

Karolien Koolhof

Over de auteur

Terug naar overzicht