jubileum introvert introversie quiet quality

Zes inzichten die ik niet had verwacht over introversie

Karolien Koolhof
Zes inzichten die ik niet had verwacht over introversie

Deze week bestaat Quiet Quality zes jaar. Zes jaar geleden zette ik vlak voor coronatijd mijn eerste stap als zelfstandig coach, zonder te weten waar het precies naartoe zou gaan. Wat ik wél wist, was dat introversie een plek moest krijgen. Dat er te veel misverstanden waren, te veel mensen die dachten dat er iets mis met hen was omdat ze anders werkten of dachten.

Die eerste maanden waren spannend. Ik twijfelde soms of ik wel genoeg in huis had, of ik wel zichtbaar genoeg was en of er eigenlijk wel behoefte was aan mijn verhaal. Toch voelde ik dat dit het pad was dat bij mij hoorde. Zes jaar later kijk ik terug op honderden gesprekken, trainingen, lezingen en blogs. En op mijn eigen ontwikkeling: van iemand die zichzelf nog vaak klein hield, naar iemand die haar eigen plek meer en meer durft in te nemen.

De afgelopen jaren heb ik veel geleerd. Niet alleen over introversie in theorie, maar vooral in de praktijk: in de verhalen van cliënten, in de dynamiek van teams, en in de spiegel die mijn bedrijf mij zelf voorhield. Sommige inzichten had ik vooraf niet kunnen bedenken. Daarom deel ik nu, ter ere van dit jubileum, zes lessen die mij zijn bijgebleven en die misschien ook jou verder helpen.

Introversie gaat niet alleen over energie, maar ook over betekenis

In boeken lees je vaak dat introversie draait om energie: opladen in stilte, leeggezogen worden in drukke situaties. Dat klopt, maar wat ik in de praktijk steeds sterker zag, is dat energie vaak hand in hand gaat met betekenis.

Een coachee vertelde me dat ze doodmoe werd van een borrel met collega’s, maar wél kon stralen tijdens een groot congres waar ze haar eigen onderzoek mocht presenteren. Het verschil zat niet in de hoeveelheid mensen of prikkels, maar in de vraag of het zinvol voelde. Veel introverten zijn allergisch voor leegheid: vergaderingen zonder uitkomst, gesprekken zonder diepgang. Zodra er betekenis is, verdwijnt de vermoeidheid vaak als sneeuw voor de zon.

Dat inzicht heeft ook mijzelf veranderd. Ik ben geen fan van netwerken in de klassieke zin, maar als ik merk dat ik een écht gesprek kan voeren, ga ik bijna vanzelf aan. Het gaat dus minder om hoeveel energie iets kost, en meer om of het de moeite waard is.

Erkenning komt vóór strategie

Toen ik begon, dacht ik dat praktische tips de sleutel waren: hoe bereid je een vergadering voor, hoe voer je smalltalk, hoe herstel je van overprikkeling? Maar ik ontdekte dat er een diepere laag ligt: erkenning.

Een cliënt zei ooit tegen mij: “Ik dacht altijd dat ik stuk was.” Pas toen hij hoorde dat introversie simpelweg een temperament is, geen afwijking, viel er een last van zijn schouders. Vanaf dat moment hoefde ik hem niet meer te overtuigen om grenzen te stellen of keuzes te maken. Hij durfde dat zelf, omdat hij zichzelf niet langer als ‘gebroken’ zag.

Hetzelfde zag ik bij mezelf. In de jaren voordat ik mijn bedrijf begon, dacht ik dat ik vooral moest compenseren: harder werken, extraverter doen, mijn rustbehoefte verbergen. Nu weet ik dat er pas ruimte voor groei komt als je jezelf eerst volledig erkent zoals je bent.

Stilte is geen pauze, maar een bron

Stilte wordt vaak gezien als ongemakkelijk. In vergaderingen vult iemand de ruimte, in gesprekken voelen mensen de neiging snel te reageren. Maar in zes jaar coaching heb ik geleerd dat stilte allesbehalve leeg is. Ik zet het dan ook vaak in tijdens gesprekken.

Ik herinner me een training waarin ik een vraag stelde en één deelnemer minutenlang zweeg. Je voelde de onrust in de groep: “Zeg iets, vul het gat.” Tot ze begon te praten. En precies de kern raakte van waar het team mee worstelde. Stilte gaf haar de ruimte om haar gedachten te ordenen en daardoor kwam er een antwoord dat meer waarde had dan tien snelle reacties.

Ook in mijn eigen werk is stilte een bron geworden. Als ik schrijf, laat ik vaak bewust ruimte open. In die stiltes borrelen de ideeën die niet bovenkomen als ik mezelf voortdurend opjaag. Ook in coachgesprekken kan stilte heel functioneel zijn, zodat de ander ruimte voelt om meer te delen. Voor introverten is stilte geen luxe, maar een voedingsbodem.

Extravert gedrag is geen masker, maar een spier

Veel introverten vertellen me dat ze bang zijn onecht te zijn wanneer ze extravert gedrag laten zien: een presentatie geven, leiding nemen, spontaan het woord voeren. Alsof ze een masker dragen dat hen van hun echte zelf verwijdert.

Wat ik leerde, is dat het vaak meer voelt als een spier die je kunt trainen. Je spant hem bewust aan wanneer dat nodig is, en daarna mag hij weer ontspannen. Dat maakt het lichter, omdat je niet altijd in die modus hoeft te blijven.

Een coachee die leidinggevende wilde worden, twijfelde of dat wel kon met haar introversie. Tot ze besefte: ik kan die spier gebruiken in vergaderingen of lastige gesprekken, en daarna bewust terugschakelen. Dat maakte het niet onecht, maar juist krachtig. Want ze had de keuze wanneer ze die spier inzette.

Er zit kracht in traagheid

Onze wereld beloont snelheid: snel reageren, meteen je mening klaar hebben, snel schakelen. Introverten voelen zich daardoor vaak tekortschieten, omdat ze niet direct een antwoord hebben.

Ik zag hoe een coachee zichzelf jarenlang dom vond omdat ze in groepsdiscussies stilviel. Maar toen we haar manier van denken onderzochten, bleek dat ze na afloop vaak verbanden legde die anderen helemaal niet zagen. Haar “traagheid” was geen gebrek, maar grondigheid.

Ook in mijn eigen werk merkte ik dat: mijn beste ideeën voor een blog of training komen zelden tijdens de hectiek, maar vaak dagen later, wanneer ik de tijd heb gehad om alles te laten bezinken. Traagheid kan frustreren, maar het brengt vaak kwaliteit die je met snelheid nooit bereikt.

Je hoeft niet zichtbaar te zijn om impact te hebben

Toen ik startte met Quiet Quality dacht ik dat succes betekende: altijd zichtbaar zijn. Spreken voor grote zalen, actief op social media, altijd in beeld. En ik deed het, maar soms voelde het ook alsof ik tegen mijn natuur inging. Er was te weinig ruimte voor grijs.

Wat ik ontdekte, is dat impact vaak subtieler werkt. Een cliënt die na een coachingstraject zei: “Voor het eerst voel ik dat er niets mis met mij is.” Een LinkedIn-post die iemand weken later nog steeds bijbleef. Een stille deelnemer in een training die me na afloop toevertrouwde: “Ik heb weinig gezegd, maar ik neem zoveel mee.”

Dat zijn momenten van impact die je niet altijd ziet, maar die wel degelijk verschil maken. Voor introverten geldt vaak: je hoeft niet luid te zijn om gehoord te worden. Soms is het precies die ene zin, op het juiste moment, die alles verandert.

Als ik terugkijk op zes jaar Quiet Quality, zie ik vooral een reis van mezelf klein houden naar steviger gaan staan. In het begin probeerde ik nog te passen in een extraverte norm, alsof dat nodig was om serieus genomen te worden. Nu weet ik dat mijn kracht juist ligt in trouw zijn aan mijn eigen stijl: diepgaand, reflectief, en met oog voor nuance.

Misschien is dat wel mijn zevende les: dat groeien als ondernemer en groeien als mens niet los van elkaar staan. Mijn bedrijf is een spiegel die me telkens weer laat zien: je hoeft jezelf niet te veranderen om impact te maken. Je hoeft alleen trouw te blijven aan je eigen stem.

Dankbaar

Een jubileum is een mooi moment om stil te staan, maar ook om vooruit te kijken. Ik voel dankbaarheid voor alle cliënten die hun verhaal met mij deelden, voor de lezers die mijn blogs bleven volgen, voor de organisaties die openstonden voor een ander perspectief.

En ik kijk ernaar uit om dit verhaal verder te brengen. Want het werk is nog lang niet klaar. Nog steeds zijn er misverstanden over introversie, nog steeds voelen mensen zich niet gezien in wie ze zijn. Mijn missie is om die stilte te vullen met herkenning, nuance en kracht.

Zes jaar geleden begon ik met een sprankje nieuwsgierigheid en een flinke dosis twijfel. Nu ga ik mijn zevende jaar in met vertrouwen, inspiratie en de overtuiging dat Quiet Quality precies staat voor wat ik wil laten zien: dat kwaliteit niet luid hoeft te zijn om groots te zijn.

Karolien Koolhof

Over de auteur

Terug naar overzicht